- lừa đảo tuyển dụng
- bảo vệ người tìm việc
- an toàn tuyển dụng
- tội phạm trực tuyến
Cách nhận biết và tránh bẫy lừa đảo tuyển dụng ở Đông Nam Á
Hàng chục nghìn người rơi vào bẫy "việc nhẹ, lương cao" ở Đông Nam Á. Tìm hiểu các thủ đoạn lừa đảo tuyển dụng và cách bảo vệ bản thân với Trang Trắng.
Hàng chục nghìn người trên khắp Đông Nam Á đang rơi vào bẫy của các đường dây lừa đảo tuyển dụng tinh vi. Chỉ vì một bản quảng cáo tuyển nhân viên với mức lương cao trên mạng xã hội hoặc nền tảng tuyển dụng, những người tìm việc đã mất hộ chiếu, bị giam giữ và ép buộc tham gia vào các hoạt động lừa đảo trực tuyến. Tình trạng này đã trở thành một vấn đề an ninh quốc tế, liên quan đến buôn người, cưỡng bức lao động và tội phạm mạng. Hiểu rõ về các thủ đoạn này là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.
Các thủ đoạn lừa đảo tuyển dụng phổ biến nhất
Các đường dây lừa đảo tuyển dụng hoạt động theo những kịch bản được dàn dựng rất chuyên nghiệp. Chúng không phải những quảng cáo thô sơ hay dễ nhận biết, mà là những bản tuyển dụng trông hoàn toàn hợp pháp, đầy đủ thông tin chi tiết về công ty, vị trí công việc và mức lương.
Thủ đoạn phổ biến bao gồm:
- Quảng cáo công việc trên mạng xã hội: Các hình ảnh văn phòng hiện đại, lương cao, điều kiện làm việc tốt được đăng tải trên Facebook, Instagram hoặc các nền tảng tuyển dụng trực tuyến để thu hút ứng viên.
- Phỏng vấn trực tuyến chuyên nghiệp: Quá trình tuyển dụng được tiến hành qua video, email với những người tuyển dụng tự tin và thuyết phục.
- Hợp đồng và giấy tờ giả: Nạn nhân được gửi các tài liệu pháp lý giả hoặc không rõ nội dung, khiến họ tin tưởng vào tính xác thực của công việc.
- Lời mời đi công tác hoặc huấn luyện: Sau khi được "tuyển dụng", nạn nhân được mời đến một quốc gia khác với lý do đi tập huấn hoặc công tác.
- Công nghệ deepfake: Các video phỏng vấn hoặc thông điệp từ các nhân vật quyền lực được tạo ra bằng công nghệ giả mạo để tăng độ tin cậy.
Những dấu hiệu cảnh báo cần chú ý
Mặc dù các thủ đoạn lừa đảo tuyển dụng ngày càng tinh vi, vẫn có những dấu hiệu cảnh báo mà bạn có thể nhận ra để bảo vệ bản thân. Không phải tất cả các cơ hội công việc "quá tốt để trở thành sự thật" đều là lừa đảo, nhưng bạn cần cẩn trọng khi gặp những tình huống sau:
- Mức lương quá cao: Nếu lương được đề nghị cao hơn nhiều so với thị trường và yêu cầu công việc không tương xứng, đó là dấu hiệu đáng ngờ.
- Quá trình tuyển dụng quá nhanh: Được nhận việc sau chỉ một vài cuộc phỏng vấn hoặc thậm chí không phỏng vấn là điều bất thường.
- Yêu cầu chi phí trước: Công ty hợp pháp không bao giờ yêu cầu ứng viên trả tiền để được tuyển dụng, đặc biệt là chi phí đi lại hoặc huấn luyện.
- Yêu cầu nộp hộ chiếu hoặc giấy tờ cá nhân: Một công ty thật không yêu cầu bạn giao hộ chiếu hay các tài liệu cá nhân quan trọng trong giai đoạn phỏng vấn.
- Liên lạc chủ yếu qua tin nhắn hoặc ứng dụng nhắn tin: Công ty chuyên nghiệp thường liên lạc qua email chính thức hoặc điện thoại công ty.
- Công ty không có trang web chính thức hoặc thông tin trực tuyến: Kiểm tra xem công ty có trang web, tài khoản mạng xã hội chính thức hay không. Tìm kiếm tên công ty cùng với từ khóa "lừa đảo" hoặc "scam" để xem có báo cáo nào.
- Yêu cầu bạn đi công tác ngay sau khi nhận việc: Việc yêu cầu bạn bay sang một quốc gia khác ngay sau khi tuyển dụng là một lá cờ đỏ lớn.
Cách bảo vệ bản thân và tìm kiếm việc làm an toàn
Để tránh trở thành nạn nhân của lừa đảo tuyển dụng, bạn có thể thực hiện những bước cơ bản nhưng rất hiệu quả:
- Kiểm tra thông tin công ty: Trước khi ứng tuyển, hãy tìm hiểu về công ty trên Google, kiểm tra địa chỉ văn phòng, số điện thoại chính thức và xem các review từ nhân viên hiện tại hoặc cũ.
- Liên hệ trực tiếp với công ty: Nếu bạn nhận được lời mời làm việc, hãy tự mình gọi tới số điện thoại chính thức của công ty (tra cứu từ trang web chính thức, không phải từ email hoặc tin nhắn) để xác nhận.
- Cảnh báo với những người thân: Nếu bạn chuẩn bị tham gia một công việc mới, đặc biệt là ở nước ngoài, hãy chia sẻ tất cả thông tin chi tiết với gia đình hoặc bạn bè để họ có thể theo dõi.
- Không bao giờ nộp hộ chiếu hoặc giấy tờ quan trọng: Giữ kỳ cùng những tài liệu này cho đến khi bạn bắt đầu làm việc chính thức.
- Sử dụng các nền tảng tuyển dụng uy tín: Tuyển dụng qua những trang web được kiểm duyệt, có cơ chế xác minh công ty.
- Tra cứu thông tin liên lạc: Sử dụng các dịch vụ tra cứu thông tin để kiểm tra số điện thoại, email hoặc địa chỉ công ty.
Nếu bạn hoặc người thân đã bị mắc kẹt trong tình huống tuyển dụng lừa đảo, hãy liên hệ ngay với cơ quan công an địa phương hoặc những tổ chức hỗ trợ nạn nhân buôn người. Ngoài ra, bạn có thể báo cáo nó trên nền tảng mạng xã hội hoặc trang web tuyển dụng nơi quảng cáo được đăng tải.
Lời khuyên từ Trang Trắng: Trang Trắng là nền tảng giúp bạn tra cứu thông tin số điện thoại, xác minh tính xác thực của các liên lạc và bảo vệ bản thân khỏi những cuộc gọi lừa đảo. Khi nhận được bất kỳ lời mời công việc nào, hãy tra cứu số điện thoại, email hoặc tên công ty trên Trang Trắng để kiểm tra xem liệu đó có phải là một quảng cáo hoặc liên lạc lừa đảo không. Đặc biệt, nếu bạn nhận được những cuộc gọi hoặc tin nhắn từ các "nhà tuyển dụng" không xác định, Trang Trắng có thể giúp bạn xác định nguồn gốc và mục đích của chúng. Hãy luôn cảnh báo và sử dụng các công cụ bảo vệ có sẵn để đảm bảo an toàn trong quá trình tìm kiếm việc làm.