- lừa đảo online
- bảo vệ thông tin cá nhân
- an ninh mạng
- AI và tội phạm
- phòng chống lừa đảo
Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo dùng AI tống tiền và cách bảo vệ bản thân
Tìm hiểu về thủ đoạn lừa đảo mới sử dụng AI để tống tiền, đe dọa người dùng mạng xã hội và cách phòng chống hiệu quả trên Trang Trắng.
Trong thời gian gần đây, tình trạng tội phạm công nghệ cao lợi dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tống tiền và đe dọa danh dự người dùng mạng xã hội ngày càng gia tăng với các thủ đoạn tinh vi. Điều đáng lo ngại nhất là các nạn nhân không cần chia sẻ hay vô tình để lộ bất kỳ hình ảnh nhạy cảm nào, nhưng vẫn có thể bị những kẻ xấu khống chế, uy hiếp tinh thần. Trang Trắng nhận thấy rằng hiểu rõ về các thủ đoạn này sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân hiệu quả hơn.
Quy trình tấn công của những kẻ lừa đảo như thế nào?
Các chuyên gia an ninh mạng chỉ ra rằng kịch bản tấn công thường bắt đầu bằng giai đoạn "săn mồi". Những kẻ xấu sử dụng các công cụ quét tự động trên các nền tảng mạng xã hội để tìm những tài khoản đặt ở chế độ công khai. Họ tập trung vào những bức ảnh rõ mặt, ảnh đi biển, hoặc ảnh mặc đồ ôm sát của phụ nữ và trẻ vị thành niên.
Sau khi "săn" được mục tiêu, các đối tượng tiến hành giai đoạn "chế tác" bằng công nghệ AI. Chúng sử dụng các công cụ để xóa quần áo khỏi ảnh gốc hoặc áp dụng công nghệ deepfake – ghép khuôn mặt nạn nhân vào các hình ảnh, video khiêu dâm có sẵn trên mạng. Những sản phẩm giả mạo này tuy không hoàn hảo nhưng đủ để gây hoang mang cho nạn nhân.
Tiếp đến là bước tấn công tâm lý. Kẻ lừa đảo gửi trực tiếp các hình ảnh và video giả cho nạn nhân kèm theo danh sách bạn bè, đồng nghiệp nhằm chứng minh khả năng phát tán. Những lời đe dọa hủy hoại danh dự khiến nhiều người hoảng sợ và mất bình tĩnh.
Cuối cùng là hành vi tống tiền. Các đối tượng yêu cầu nạn nhân chuyển tiền qua tiền mã hóa hoặc tài khoản ngân hàng "rác" với lời hứa sẽ xóa dữ liệu. Trên thực tế, đây chỉ là thủ đoạn để tiếp tục khống chế và trục lợi từ nạn nhân.
Cách phòng chống hiệu quả trước các thủ đoạn này
Để bảo vệ bản thân, bạn cần chủ động phòng ngừa bằng cách siết chặt quyền riêng tư trên mạng xã hội. Dưới đây là những biện pháp cụ thể:
- Giới hạn quyền truy cập: Hạn chế đăng ảnh cá nhân ở chế độ công khai. Ưu tiên cài đặt chỉ bạn bè mới có thể xem nội dung của bạn.
- Thêm watermark và sticker: Chèn watermark, tên hoặc sticker lên ảnh khi đăng tải giúp gây khó khăn cho các công cụ AI trong quá trình quét và xử lý hình ảnh, từ đó giảm nguy cơ bị lợi dụng.
- Cảnh giác với tài khoản lạ: Không gửi ảnh cá nhân hay ảnh toàn thân cho những người mới quen qua mạng.
- Hướng dẫn trẻ em: Gia đình cần dạy con em sử dụng mạng xã hội an toàn và cảnh báo về các nguy hiểm tiềm ẩn.
Bạn bị tống tiền – phải làm gì ngay bây giờ?
Nếu không may trở thành nạn nhân của tống tiền, hãy ghi nhớ nguyên tắc vàng: không chuyển tiền – bình tĩnh – tố cáo. Việc chuyển tiền không khiến hacker dừng lại mà còn khiến nạn nhân tiếp tục bị đe dọa với mức độ nghiêm trọng hơn.
Các bước bạn nên thực hiện:
- Chặn mọi liên lạc với kẻ tống tiền
- Tạm thời khóa hoặc hạn chế các tài khoản mạng xã hộ để cắt đứt nguồn thông tin
- Lưu giữ đầy đủ bằng chứng như tin nhắn, hình ảnh đe dọa bằng cách chụp màn hình
- Báo cáo lên các nền tảng mạng xã hội liên quan
- Trình báo ngay với cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ và xử lý theo quy định
Lời khuyên từ Trang Trắng: An toàn trực tuyến là trách nhiệm của mỗi người. Hãy chủ động bảo vệ thông tin cá nhân, đặc biệt là hình ảnh và video của bạn. Khi phát hiện các dấu hiệu lạ hoặc bị tấn công, đừng ngần ngại liên hệ với cơ quan chức năng. Trang Trắng luôn sẵn sàng cung cấp thông tin và hỗ trợ bạn trong việc xác minh danh tính của những người liên lạc, từ đó giúp bạn tránh xa các thủ đoạn lừa đảo nguy hiểm.