- lừa đảo công nghệ
- an toàn thông tin
- cảnh báo người dân
Một cú nhấp chuột, mất sạch tài sản: Chiêu lừa đảo mới
Chỉ với cuộc gọi, link giả, kẻ lừa đảo có thể khiến nạn nhân mất trắng tiền tích cóp. Công nghệ cao đang tiếp tay tội phạm ra sao?
Lừa đảo qua mạng: Chỉ một cái click, mất cả gia tài
Thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc cho thấy mức độ tinh vi và tàn nhẫn của các chiêu trò lừa đảo qua mạng. Những cú click tưởng chừng vô hại, những cuộc gọi nghe như lời người quen... tất cả có thể khiến người dân mất trắng số tiền tích góp cả đời.
Dù các cơ quan chức năng liên tục phát đi cảnh báo, các đối tượng vẫn liên tục thay đổi thủ đoạn, áp dụng công nghệ cao như Deepfake, Deepvoice, ứng dụng giả mạo và tấn công vào chính tâm lý con người – nơi dễ bị tổn thương nhất.
Cú lừa từ tin nhắn và link “vô hại”
Ngày 13/6/2025, chị L.T.T (45 tuổi, Long Biên, Hà Nội) nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là shipper giao hàng. Vì trước đó chị có đặt xoài sấy từ Khánh Hòa, nên không nghi ngờ. Người gọi yêu cầu chị chuyển trước 15.000 đồng tiền cước "hoàn hàng".
Sau khi chuyển tiền, đối tượng tiếp tục gọi lại, thông báo chị đã “đăng ký làm shipper” và nếu không hủy lệnh sẽ bị trừ 3,5 triệu đồng/tháng. Đối tượng gửi một đường link để chị “hủy đăng ký”. May mắn, chị nghi ngờ và không bấm vào liên kết.
Chỉ ba ngày sau, mẹ chị – bà Đ.T.M (69 tuổi) lại suýt nữa chuyển 100 triệu đồng khi bị lừa qua tài khoản Facebook giả danh con gái. Sau đó, chính bà lại bị Deepvoice giả giọng để lừa cháu gái vay 30 triệu đồng. May mắn thay, cả hai vụ việc đều được phát hiện kịp thời.
Trái ngược, chị P. (48 tuổi, Cầu Giấy) không may mắn như vậy. Ngày 11/6, sau một cuộc gọi tương tự, chị bị lừa chuyển 16.000 đồng, sau đó tiếp tục rơi vào vòng xoáy tâm lý "gỡ giao dịch", dẫn đến việc chuyển tổng cộng hơn 600 triệu đồng. Khi tỉnh táo trở lại, chị mới biết mình bị lừa và lập tức trình báo công an.
Thủ đoạn cũ – công nghệ mới
Theo Thượng tá, Tiến sĩ Đào Trung Hiếu (Cục Truyền thông Công an nhân dân), các chiêu trò này không hề mới. Chúng chỉ được “khoác áo công nghệ” để trở nên khó nhận diện hơn. Những yếu tố bị khai thác thường là:
- Lòng tin: Giả danh người thân, bạn bè, shipper quen mặt.
- Nỗi sợ: Đe dọa bị khóa tài khoản, trừ tiền, kiện cáo.
- Thiếu hiểu biết: Lợi dụng sự non kém về kỹ năng số của người dùng.
Chỉ với vài thao tác – gửi link giả, gọi video Deepfake, giọng nói Deepvoice – kẻ gian dễ dàng “đóng vai” một người thân thiết hoặc nhân viên công quyền để lừa đảo nạn nhân một cách trơn tru.
Lỗ hổng từ đâu mà ra?
Báo cáo của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 – Bộ Công an) cho biết: Năm 2024, lực lượng chức năng đã xử lý hơn 11.000 vụ lừa đảo qua mạng, tăng 30% so với năm 2023.
Luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch, cho rằng có 2 nguyên nhân lớn:
- Sự lỏng lẻo trong quản lý danh tính: Nhiều tài khoản ngân hàng được mở bằng giấy tờ giả, giao dịch qua trung gian.
- SIM rác tràn lan: Các đối tượng dễ dàng sở hữu nhiều số điện thoại không xác minh chính danh để nhận mã OTP, xác thực tài khoản ngân hàng.
“Khi nắm trong tay tài khoản ngân hàng và SIM, kẻ gian có thể dựng nên một danh tính ‘ảo nhưng thật’ để lừa đảo”, ông Tuấn Anh nói. Đây chính là lý do khiến các vụ việc ngày càng khó truy vết.
Khuyến cáo từ Công an TP Hà Nội
Trước thực trạng này, Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần ghi nhớ những điều sau:
- Không chuyển khoản khi chưa nhận hàng, dù là số tiền nhỏ.
- Tuyệt đối không bấm vào link lạ do người lạ gửi, kể cả qua Zalo, Messenger hay SMS.
- Không cung cấp mã OTP, mật khẩu, ảnh CCCD cho bất kỳ ai qua mạng.
- Sử dụng ứng dụng chính thức của bưu chính, ngân hàng để tra cứu, giao dịch.
- Khi có nghi ngờ, hãy trình báo ngay cho cơ quan công an gần nhất.
Mỗi người là “tường lửa” tốt nhất
Trong thời đại mà mọi thứ đều có thể “giả”, từ giọng nói, hình ảnh đến tin nhắn, mỗi người cần trở thành tường lửa cho chính mình và gia đình. Khi nhận được cuộc gọi hay tin nhắn bất thường, hãy luôn “nghĩ chậm – kiểm tra – xác minh” trước khi hành động.
Hãy chia sẻ bài viết này để nhiều người hơn được cảnh báo. Vì chỉ một giây bất cẩn, có thể là cái giá của cả đời tích cóp.
Câu hỏi thường gặp
Lừa đảo bằng Deepvoice là gì?
Là công nghệ giả giọng nói giống hệt người thân hoặc người quen để đánh lừa nạn nhân chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin.
Vì sao các link giả dễ lừa người dùng?
Chúng thường có giao diện giống thật, gửi từ tên miền nhìn quen mắt và nội dung đánh trúng tâm lý người nhận như sợ bị trừ tiền, khóa tài khoản.
Làm thế nào để kiểm tra đơn hàng thật hay giả?
Truy cập trực tiếp website hoặc ứng dụng của đơn vị chuyển phát, không dựa vào link do người lạ gửi.
Tôi bị mất tiền do lừa đảo, nên làm gì đầu tiên?
Trình báo ngay tại công an nơi gần nhất và cung cấp tất cả bằng chứng (tin nhắn, số tài khoản, đường link...).
SIM rác có vai trò gì trong lừa đảo?
SIM rác giúp đối tượng nhận OTP, xác minh tài khoản ngân hàng, tạo danh tính giả để thực hiện giao dịch gian lận.
Người cao tuổi nên được bảo vệ thế nào khỏi lừa đảo công nghệ?
Con cháu nên thường xuyên cảnh báo, hướng dẫn kỹ năng cơ bản và kiểm tra thông tin khi người già có dấu hiệu chuyển tiền bất thường.