- Luật An Ninh Mạng
- Giả Mạo AI
- Bảo Vệ Người Dùng
- Lừa Đảo Mạng
Luật An Ninh Mạng 2025: Cấm Giả Mạo AI Từ 1/7/2026
Từ 1/7/2026, giả mạo video, hình ảnh, giọng nói bằng AI sẽ bị cấm hoàn toàn. Tìm hiểu quy định mới của Luật An Ninh Mạng 2025 và cách bảo vệ bản thân.
Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phát triển mạnh mẽ, mang lại nhiều tiện ích cho cuộc sống và công việc. Tuy nhiên, công nghệ này cũng bị lợi dụng để tạo ra những video, hình ảnh, giọng nói giả mạo nhằm lừa đảo, vu khống hoặc xâm phạm danh dự của người khác. Nhận thức được những nguy hiểm này, Luật An Ninh Mạng năm 2025 (Luật số 116/2025/QH15) đã bổ sung những quy định mới, trong đó cấm nghiêm cấm hành vi sử dụng AI để giả mạo. Luật này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, mang lại sự bảo vệ quan trọng cho người dân và các tổ chức trên không gian mạng.
Quy Định Cấm Giả Mạo Bằng AI Trong Luật An Ninh Mạng 2025
Luật An Ninh Mạng năm 2025 đã rõ ràng quy định hành vi bị cấm trong Điểm g Khoản 2 Điều 7: "Sử dụng trí tuệ nhân tạo hoặc công nghệ mới để giả mạo video, hình ảnh, giọng nói của người khác trái quy định của pháp luật".
Quy định này được coi là bước tiến quan trọng bởi vì:
- Công nghệ AI ngày nay rất tinh vi: Có thể tạo ra các video, hình ảnh và đoạn ghi âm giống thật đến mức gây nhầm lẫn nghiêm trọng, khó phân biệt được với nội dung thực.
- Các vụ lừa đảo tăng lên: Những kẻ xấu đã dùng AI giả mạo lãnh đạo doanh nghiệp, người thân, hoặc cán bộ nhà nước để chiếm đoạt tài sản hoặc tung tin sai sự thật.
- Tác hại lên xã hội: Giả mạo bằng AI có thể xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín và quyền lợi hợp pháp của cá nhân cũng như tổ chức.
Sự xuất hiện của quy định này cho thấy Nhà nước đã nhận thức rõ những nguy cơ từ công nghệ mới và quyết tâm tạo cơ sở pháp lý vững chắc để xử lý nghiêm các vi phạm.
Những Hành Vi Bị Cấm Và Hành Vi Được Phép
Theo Luật An Ninh Mạng 2025, không phải lúc nào sử dụng AI cũng bị cấm. Luật chỉ cấm khi:
- Sử dụng AI để giả mạo nhằm bịa đặt hoặc vu khống người khác
- Dùng AI để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản
- Sử dụng để xuyên tạc sự thật gây hoang mang dư luận
- Giả mạo nhằm xâm phạm quyền riêng tư của người khác
Ngược lại, sử dụng AI hay công nghệ mới sẽ không bị cấm nếu:
- Phục vụ mục đích hợp pháp
- Hoạt động minh bạch, công khai
- Có sự đồng ý của chủ thể liên quan (người được giả mạo hình ảnh, giọng nói, v.v.)
Ví dụ, sử dụng AI để tạo nội dung giải trí, quảng cáo sản phẩm với sự đồng ý của diễn viên hoặc người mẫu là hoàn toàn hợp pháp.
Hậu Quả Pháp Lý Của Hành Vi Giả Mạo Bằng AI
Luật An Ninh Mạng 2025 không chỉ cấm mà còn liên kết chặt chẽ với các quy định về xử lý vi phạm hành chính, hình sự và dân sự. Tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm, người thực hiện hành vi giả mạo bằng AI có thể phải chịu:
- Xử phạt hành chính: Cảnh cáo, phạt tiền hoặc cấm sử dụng dịch vụ internet tạm thời
- Buộc gỡ bỏ thông tin: Phải loại bỏ các nội dung giả mạo khỏi mạng ngay lập tức
- Bồi thường thiệt hại: Phải bồi thường cho người bị giả mạo về các khoản tổn thất (danh dự, kinh tế, v.v.)
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Nếu hành vi gây hậu quả nghiêm trọng như lừa đảo chiếm đoạt tài sản lớn, có thể bị xử lý hình sự
Những hình phạt này không chỉ là cảnh báo mà còn thể hiện quyết tâm bảo vệ an ninh mạng và quyền lợi của người dân.
Cách Bảo Vệ Bản Thân Khỏi Giả Mạo AI
Luật An Ninh Mạng 2025 cũng là "lá chắn pháp lý" quan trọng cho người dân. Khi phát hiện bị giả mạo hình ảnh, giọng nói hoặc video trên mạng, cá nhân có quyền:
- Yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc: Báo cáo cho cảnh sát mạng, công an địa phương hoặc các cơ quan liên quan
- Buộc chấm dứt hành vi vi phạm: Yêu cầu gỡ bỏ toàn bộ nội dung giả mạo
- Bảo vệ danh dự và quyền lợi: Khởi kiện dân sự để bồi thường thiệt hại nếu cần thiết
Ngoài ra, để tự bảo vệ mình, bạn nên:
- Giữ bí mật các hình ảnh, video hoặc đoạn ghi âm của mình
- Cẩn thận với các yêu cầu từ người lạ muốn lấy dữ liệu cá nhân
- Nâng cao nhận thức về các hình thức lừa đảo mới
- Báo cáo ngay khi phát hiện nội dung giả mạo có liên quan đến bạn
Lời khuyên từ Trang Trắng: Trong bối cảnh công nghệ AI phát triển nhanh chóng, việc nâng cao nhận thức pháp luật và sử dụng AI một cách có trách nhiệm là rất cần thiết. Luật An Ninh Mạng 2025 với quy định cấm giả mạo bằng AI từ 1/7/2026 là bước tiến quan trọng để bảo vệ không gian mạng. Nếu bạn nghi ngờ bị lừa đảo qua AI giả mạo hoặc phát hiện các hành vi vi phạm, hãy sử dụng các công cụ kiểm tra số điện thoại và thông tin cá nhân của Trang Trắng để xác minh danh tính của người liên hệ. Luôn ghi nhớ: kiểm tra kỹ trước khi tin tưởng, không chia sẻ thông tin cá nhân với những người không xác định được danh tính, và báo cáo ngay cho cơ quan chức năng nếu phát hiện các hành vi đáng ngờ. Sự cảnh báo của bạn không chỉ bảo vệ chính mình mà còn giúp bảo vệ cộng đồng trên không gian mạng.