- lừa đảo ngân hàng
- an ninh mạng
- tội phạm công nghệ
Lừa đảo ngân hàng qua hệ thống giao hàng: Bài học từ vụ án 798 tỷ
Nguyễn Văn Công bị tuyên 13 năm tù vì sử dụng CMND giả mở tài khoản ngân hàng để rút tiền từ các đơn hàng điện thoại ảo trên hệ thống giao hàng. Phân tích chi tiết vụ án và những bài học rút ra.
Vụ án lừa đảo qua hệ thống giao hàng gây chấn động
Ngày 17 tháng 7 năm 2025, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội đã tuyên phạt Nguyễn Văn Công (sinh năm 1986, quê quán Quảng Ninh) mức án 13 năm tù giam về hai tội danh nghiêm trọng. Bị cáo nhận 10 năm tù về tội "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản" và 3 năm tù về tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức".
Vụ án này đã thu hút sự chú ý của dư luận bởi tính chất phức tạp và mức độ tinh vi của thủ đoạn phạm tội. Số tiền bị chiếm đoạt lên tới hơn 798 triệu đồng, trong đó bị cáo đã thực sự rút được hơn 234 triệu đồng trước khi bị phát hiện và ngăn chặn.
Quá trình thực hiện tội phạm từ năm 2018 đến 2020
Theo hồ sơ vụ án, từ năm 2018 đến 2020, Nguyễn Văn Công đã bị một nhóm đối tượng chưa xác định được danh tính tiếp cận và thuyết phục tham gia vào hoạt động mở tài khoản ngân hàng bất chính. Những đối tượng này đã đưa ra đề xuất hấp dẫn về việc nhận các khoản tiền do vi phạm pháp luật và hưởng tiền công từ hoạt động này.
Để thực hiện kế hoạch, Công đã mua ba chứng minh nhân dân giả mang tên Lê Văn Cảnh, Vũ Công Vinh và Nguyễn Văn Linh. Bị cáo đã thay thế ảnh trên các giấy tờ này bằng ảnh chân dung của mình, sau đó giả mạo danh tính để tiến hành mở tài khoản ngân hàng tại các chi nhánh khác nhau.
Thủ đoạn tạo đơn hàng ảo trên hệ thống giao hàng
Ngày 3 tháng 8 năm 2020 đánh dấu sự kiện then chốt trong vụ án khi một đối tượng bí ẩn đã xâm nhập trái phép vào hệ thống máy tính của Công ty Giao Hàng Nhanh. Kẻ tấn công đã tạo ra 40 đơn hàng điện thoại hoàn toàn giả mạo với tổng giá trị lên tới hơn 798 triệu đồng.
Các đơn hàng ảo này được thiết kế sao cho hệ thống ghi nhận là đã giao hàng thành công, tạo ra cơ sở pháp lý cho việc chuyển tiền theo hợp đồng dịch vụ vận chuyển đã ký kết giữa Công ty Giao Hàng Nhanh và Công ty Shopee. Theo quy trình thông thường, Công ty Giao Hàng Nhanh đã chuyển toàn bộ số tiền này đến tài khoản của Công ty Shopee.
Tiếp theo, Công ty Shopee đã thực hiện chuyển khoản đến tài khoản của người bán hàng đã đăng ký, chính là tài khoản mang tên Lê Văn Cảnh do Nguyễn Văn Công mở bằng giấy tờ giả mạo.
Hành vi rút tiền và bị phát hiện
Vào các ngày 3 và 5 tháng 8 năm 2020, Nguyễn Văn Công đã sử dụng chứng minh nhân dân giả mang tên Lê Văn Cảnh để đến Ngân hàng MBBank tại phòng giao dịch Cẩm Phả. Tại đây, bị cáo đã thực hiện rút ra hơn 234 triệu đồng từ tài khoản ngân hàng.
May mắn thay, Công ty Shopee đã kịp thời phát hiện ra những bất thường trong hệ thống và ngăn chặn việc rút số tiền còn lại là 564 triệu đồng. Điều này đã hạn chế được thiệt hại có thể lớn hơn nhiều cho các bên liên quan.
Ngày 6 tháng 1 năm 2025, sau quá trình điều tra kỹ lưỡng, Nguyễn Văn Công chính thức bị bắt tạm giam để phục vụ công tác điều tra và xử lý vụ án.
Vai trò của Nguyễn Thị Hường trong vụ án
Trong quá trình điều tra, Nguyễn Văn Công đã khai nhận về mối quan hệ với Nguyễn Thị Hường (sinh năm 1982, cùng quê Quảng Ninh). Hai người này quen biết nhau từ năm 2018, và khoảng tháng 4 năm 2020, Hường đã đề cập đến việc có người chuyển tiền và nhờ Công hỗ trợ mở tài khoản ngân hàng.
Theo lời khai của Công, Hường đã hứa hẹn trả 5% tổng số tiền rút được làm tiền công cho việc này. Đặc biệt, Hường đã chỉ đạo Công không được sử dụng chứng minh nhân dân thật của mình vì sẽ dễ bị cơ quan công an phát hiện.
Hường còn hướng dẫn cụ thể cách thức mua chứng minh nhân dân của người khác, thay đổi ảnh chân dung và sử dụng để mở tài khoản ngân hàng. Mặc dù Công đã nhận thức được nguồn gốc bất chính của số tiền, nhưng vì lợi ích kinh tế được hứa hẹn nên vẫn đồng ý tham gia.
Kết quả điều tra và xử lý các đối tượng liên quan
Đối với Nguyễn Thị Hường, cơ quan điều tra đã gặp khó khăn trong việc chứng minh vai trò của bà ta. Hường không thừa nhận việc hướng dẫn Công mua chứng minh nhân dân giả và thay đổi để mở tài khoản ngân hàng. Do chỉ có lời khai của Công mà không có đủ tài liệu chứng minh khác, cơ quan công an không thể xử lý Hường trong vụ án này.
Chị Nguyễn Thị Thủy, nhân viên Ngân hàng MBBank chi nhánh Cẩm Phả, đã phê duyệt hồ sơ đăng ký mở tài khoản ngân hàng mang tên Lê Văn Cảnh và Vũ Công Vinh. Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định chị Thủy không biết về việc sử dụng chứng minh nhân dân giả và không được hưởng lợi từ hành vi phạm tội, nên cũng không bị xử lý.
Cơ quan điều tra đã tiến hành xác minh các tài khoản liên quan trên ứng dụng Shopee, bao gồm ba tài khoản bán hàng và ba tài khoản mua hàng được sử dụng trong 40 đơn hàng điện thoại giả mạo. Kết quả cho thấy không có con người thật tương ứng với các địa chỉ mua và bán hàng này.
Bài học và cảnh báo từ vụ án
Vụ án Nguyễn Văn Công mang đến nhiều bài học quan trọng về an ninh mạng và quản lý hệ thống thanh toán điện tử. Thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, kết hợp giữa công nghệ cao và thủ đoạn truyền thống như làm giả giấy tờ.
Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử và giao hàng cần tăng cường biện pháp bảo mật hệ thống, thiết lập các cơ chế giám sát và cảnh báo sớm để phát hiện các hoạt động bất thường. Việc Công ty Shopee kịp thời phát hiện và ngăn chặn một phần thiệt hại là một ví dụ tích cực về tầm quan trọng của hệ thống giám sát.
Đối với cá nhân, vụ án này cảnh báo về nguy cơ bị lôi kéo tham gia vào các hoạt động bất chính với lời hứa hẹn lợi ích kinh tế. Người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác và tuyệt đối không tham gia vào các hoạt động có dấu hiệu vi phạm pháp luật, dù được trả công cao.
Câu hỏi thường gặp
Nguyễn Văn Công bị tuyên án bao nhiêu năm tù và vì tội danh gì?
Nguyễn Văn Công bị tuyên tổng cộng 13 năm tù, gồm 10 năm về tội 'Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản' và 3 năm về tội 'Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức'.
Tổng số tiền bị chiếm đoạt trong vụ án này là bao nhiêu?
Tổng số tiền bị chiếm đoạt là hơn 798 triệu đồng từ 40 đơn hàng điện thoại ảo. Trong đó, Công đã rút được hơn 234 triệu đồng, còn 564 triệu đồng được Shopee phát hiện và ngăn chặn kịp thời.
Thủ đoạn tạo đơn hàng ảo được thực hiện như thế nào?
Một đối tượng chưa xác định đã xâm nhập trái phép vào hệ thống máy tính của Công ty Giao Hàng Nhanh, tạo 40 đơn hàng điện thoại ảo với trạng thái giao hàng thành công, khiến hệ thống tự động chuyển tiền theo hợp đồng dịch vụ.
Nguyễn Thị Hường có vai trò gì trong vụ án này?
Theo lời khai của Công, Hường đã hướng dẫn anh ta mua CMND giả, thay ảnh và mở tài khoản ngân hàng để rút tiền bất chính với tiền công 5%. Tuy nhiên, do thiếu bằng chứng, Hường không bị xử lý trong vụ án này.
Tại sao nhân viên ngân hàng không bị xử lý trong vụ án?
Chị Nguyễn Thị Thủy - nhân viên MBBank đã phê duyệt mở tài khoản nhưng không biết về việc sử dụng CMND giả và không được hưởng lợi từ hành vi phạm tội, nên không bị xử lý.
Các tài khoản Shopee liên quan đến vụ án có thật không?
Cơ quan điều tra xác định 6 tài khoản Shopee (3 bán hàng và 3 mua hàng) được sử dụng trong 40 đơn hàng ảo đều không có con người thật tương ứng với các địa chỉ đăng ký.