- lừa đảo công nghệ cao
- cảnh báo an ninh mạng
- bảo mật ngân hàng
Chiêu trò lừa đảo công nghệ cao ngày càng tinh vi, người dân cần cảnh giác
Lừa đảo giả danh công an, ngân hàng, bưu điện qua công nghệ Deepfake, AI và đầu số quốc tế đang gia tăng. Người dân cần đề cao cảnh giác và bảo mật thông tin cá nhân.
Hàng loạt chiêu lừa công nghệ cao xuất hiện hàng ngày
Thời gian gần đây, người dân trên cả nước liên tục phản ánh việc bị lừa đảo qua điện thoại, tin nhắn và ứng dụng mạng xã hội. Các đối tượng sử dụng công nghệ cao như AI, Deepfake, giả giọng... để mạo danh công an, ngân hàng, cơ quan nhà nước nhằm chiếm đoạt tài sản.
Mặc dù không phải là thủ đoạn mới, nhưng những chiêu trò này vẫn tiếp tục được “tái chế” với hình thức ngày càng tinh vi hơn, khiến không ít nạn nhân “sập bẫy”, thiệt hại hàng chục đến hàng trăm triệu đồng.
Giả danh công an, viện kiểm sát để dọa nạt nạn nhân
Một trong những chiêu trò phổ biến nhất là gọi điện mạo danh công an hoặc tòa án. Các đối tượng gọi từ đầu số lạ, thậm chí đầu số quốc tế, thông báo người nghe đang liên quan đến vụ án rửa tiền, ma túy, yêu cầu cung cấp số CMND, số tài khoản hoặc chuyển tiền để "xác minh".
Nhiều người vì hoảng sợ, thiếu hiểu biết đã nhanh chóng làm theo yêu cầu và trở thành nạn nhân. Bên cạnh đó, đối tượng còn sử dụng phần mềm thay đổi giọng nói và công nghệ giả mạo số điện thoại (spoofing) để tạo cảm giác cuộc gọi đến từ cơ quan nhà nước thật.
Lừa đảo giả danh Bưu điện, ngân hàng và doanh nghiệp lớn
Gần đây, Bưu điện Việt Nam cảnh báo tình trạng giả mạo nhân viên bưu điện đang bùng phát trở lại. Một số đối tượng mạo danh nhân viên giao hàng, yêu cầu thanh toán trước rồi sau đó nhắn tin lừa rằng nạn nhân đã “kích hoạt thẻ hội viên” với mức phí 4,6 triệu đồng/tháng.
Điển hình là chị N.T.C. (Hà Nội) bị lừa hơn 200 triệu đồng khi làm theo các bước “hủy thẻ”, “xác minh hoàn tiền” mà đối tượng yêu cầu qua link giả mạo.
Trong khi đó, các ngân hàng như Vietcombank, BIDV cũng liên tục cảnh báo về tình trạng giả danh nhân viên mời mở thẻ tín dụng hoặc tuyển cộng tác viên online. Kẻ gian yêu cầu chụp ảnh thẻ ATM, cung cấp mã OTP để chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Đỉnh điểm: Lừa đảo bằng AI và Deepfake
Vụ việc tại Thái Bình mới đây khiến dư luận bàng hoàng khi các đối tượng sử dụng công nghệ AI để tạo video khuôn mặt giả mạo, đánh lừa hệ thống sinh trắc học trên app ngân hàng nhằm rút tiền trái phép.
Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ (Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia), nhóm tội phạm đã sử dụng điện thoại Android bị root để thiết lập "camera ảo". Sau đó, chúng phát lại video Deepfake để vượt qua bước xác minh khuôn mặt mà không cần sự có mặt của chủ tài khoản thật.
Khuyến cáo từ các chuyên gia và cơ quan chức năng
- Không cung cấp mã OTP, thông tin thẻ ngân hàng cho bất kỳ ai, kể cả người tự xưng là công an hay ngân hàng.
- Không truy cập link lạ từ tin nhắn, email, hay cuộc gọi không rõ nguồn gốc.
- Không cài đặt ứng dụng ngoài Google Play hoặc App Store, đặc biệt là các tệp dạng .apk được gửi từ người lạ.
- Kiểm tra kỹ thông tin người gọi: Không nên nghe máy từ đầu số quốc tế, đầu số lạ hoặc tổng đài giả mạo.
- Ngân hàng không yêu cầu chuyển tiền hay cung cấp thông tin qua điện thoại. Nếu nghi ngờ, liên hệ trực tiếp qua số tổng đài chính thức.
- Khi gặp sự việc đáng nghi, lập tức liên hệ cơ quan công an địa phương hoặc các hotline bảo mật để được hỗ trợ.
Tỉnh táo là “vaccine” hiệu quả nhất
Các chuyên gia an ninh mạng nhận định: “Công nghệ càng hiện đại thì tội phạm càng tinh vi, nhưng công cụ chống lại vẫn chính là sự tỉnh táo và kiến thức của mỗi người”.
Người dân cần nâng cao cảnh giác, cập nhật thông tin thường xuyên và lan tỏa các trường hợp lừa đảo để cộng đồng cùng phòng tránh. Cuộc chiến với tội phạm công nghệ cao là cuộc chiến lâu dài – nơi mỗi người dùng đều là chiến sĩ tuyến đầu.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao không nên cung cấp mã OTP cho bất kỳ ai?
Mã OTP là lớp bảo mật quan trọng nhất, nếu bị lộ, kẻ gian có thể chiếm đoạt tài khoản và rút tiền ngay lập tức.
Tôi nhận được cuộc gọi thông báo trúng thưởng từ số lạ, có nên tin không?
Không. Đây là thủ đoạn lừa đảo phổ biến, đặc biệt nếu yêu cầu bạn chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân.
Deepfake là gì và tại sao nguy hiểm?
Deepfake là công nghệ dùng AI tạo hình ảnh hoặc video giả mạo giống thật. Nó có thể được dùng để giả mạo khuôn mặt người khác và vượt qua xác thực bảo mật.
Làm sao phát hiện link giả mạo ngân hàng hoặc bưu điện?
Hãy kiểm tra tên miền website. Trang chính thức luôn có chứng chỉ bảo mật (https), không chứa ký tự lạ hay sai chính tả.
Ứng dụng .apk là gì và có nguy hiểm không?
Tệp .apk là ứng dụng Android cài thủ công. Nếu không rõ nguồn gốc, nó có thể chứa mã độc, đánh cắp thông tin người dùng.
Nếu bị lừa chuyển tiền, tôi cần làm gì?
Hãy báo ngay với ngân hàng để khoá giao dịch và trình báo công an cùng các bằng chứng (tin nhắn, số tài khoản, link…).