- lừa đảo trực tuyến
- bảo hiểm xã hội
- an ninh mạng
Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo tinh vi giả danh BHXH nhắm vào người nghỉ hưu
Công an Bắc Ninh cảnh báo thủ đoạn lừa đảo tinh vi giả danh cán bộ BHXH, lợi dụng lòng tin người sắp nghỉ hưu để chiếm đoạt tiền. Tìm hiểu cách phòng tránh.
Thủ đoạn lừa đảo tinh vi nhắm vào người hưởng lương hưu
Ngày 6 tháng 10 năm 2025, Công an tỉnh Bắc Ninh đã phát đi cảnh báo nghiêm trọng về một thủ đoạn lừa đảo cực kỳ tinh vi trên không gian mạng. Các đối tượng tội phạm đang nhắm vào nhóm đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương là những người dân sắp nghỉ hưu hoặc đang hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Đây không phải là những vụ lừa đảo bình thường, mà là chiêu thức được chuẩn bị vô cùng kỹ lưỡng với việc sử dụng hình ảnh, văn bản, con dấu và logo giả mạo nhằm tạo lòng tin tuyệt đối cho nạn nhân.
Điểm đặc biệt nguy hiểm của thủ đoạn này là các đối tượng giả danh cán bộ Bảo hiểm xã hội một cách chuyên nghiệp, lợi dụng lòng tin của người dân để chiếm đoạt tiền trợ cấp, lương hưu và các khoản hỗ trợ khác thông qua môi trường mạng. Những kẻ lừa đảo đã nghiên cứu kỹ tâm lý của người sắp nghỉ hưu, những người thường lo lắng về các thủ tục hành chính và mong muốn được hỗ trợ tận tình trong việc nhận các khoản chế độ mà họ đã đóng góp suốt nhiều năm lao động.
Tình huống thực tế: Ông T. mất toàn bộ tiền tiết kiệm nghỉ hưu
Vào chiều ngày 11 tháng 9 năm 2025, ông T., một cư dân tại tỉnh Bắc Ninh, đã nhận được cuộc gọi từ số điện thoại 0823.834.284. Người gọi tự giới thiệu là cán bộ làm việc tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Bắc Ninh và thông báo rằng họ đang hướng dẫn ông làm các thủ tục cần thiết để thanh toán lương hưu cũng như các chế độ liên quan khác. Với giọng điệu chuyên nghiệp và thái độ nhiệt tình, người này đã đề nghị ông T. kết bạn Zalo với một tài khoản mang tên hiển thị "Mạnh Hải" để được hỗ trợ trực tuyến một cách thuận tiện hơn.
Sau khi thiết lập kết nối qua Zalo, đối tượng có tên "Mạnh Hải" đã tiến hành hướng dẫn ông T. đăng nhập vào các ứng dụng chính thống của nhà nước là VNeID và VssID. Để tạo lòng tin hoàn toàn, kẻ lừa đảo này đã gửi cho ông những hình ảnh được làm giả vô cùng tinh xảo với tiêu đề "Bảo hiểm điện tử", kèm theo logo chính thức và mã QR của Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Người này chỉ dẫn ông T. sử dụng một chiếc điện thoại khác để thực hiện cuộc gọi video qua Zalo và làm theo từng bước được hướng dẫn để "nhận lương hưu qua ngân hàng".
Chỉ vài phút sau đó, một đối tượng khác sử dụng số điện thoại 0813.577.496 với tên hiển thị "Trần Phú Sơn" đã liên hệ tiếp, tự xưng là "trưởng phòng Bảo hiểm xã hội". Người này đã yêu cầu ông T. chuyển toàn bộ số tiền hiện có trong các tài khoản ngân hàng cá nhân vào một tài khoản cố định với lý do cần "xác minh và hoàn tất hồ sơ". Trong suốt quá trình gọi video, đối tượng này liên tục hướng dẫn ông thực hiện các thao tác chuyển tiền một cách chi tiết và tỉ mỉ.
Do tin tưởng hoàn toàn rằng đây là các thủ tục chính thống và bắt buộc, ông T. đã thực hiện theo đúng hướng dẫn của các đối tượng. Không lâu sau khi hoàn tất các giao dịch, ông phát hiện ra rằng toàn bộ số tiền trong tài khoản của mình, chính là khoản hỗ trợ nghỉ hưu trước tuổi theo chế độ 178 mà ông đã tích góp trong nhiều năm, đã bị chuyển sang một tài khoản khác hoàn toàn không rõ danh tính. Hiện tại, Công an tỉnh Bắc Ninh đang phối hợp chặt chẽ với Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Bộ Công an để điều tra và truy vết các đối tượng liên quan đến vụ việc này.
Phân tích thủ đoạn lừa đảo có tổ chức
Theo đánh giá của Công an tỉnh Bắc Ninh, đây là một thủ đoạn lừa đảo được các đối tượng chuẩn bị một cách vô cùng kỹ lưỡng và có tính hệ thống cao. Các đối tượng đã nhắm đúng vào nhóm người sắp nghỉ hưu hoặc đang nhận các khoản trợ cấp xã hội, những người thường có tâm lý lo lắng về các thủ tục hành chính và dễ tin tưởng vào các cuộc gọi tự xưng từ cơ quan nhà nước.
Các kẻ lừa đảo thường giả danh cán bộ của nhiều cơ quan khác nhau như bảo hiểm xã hội, ngân hàng hoặc các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sau khi tạo được lòng tin ban đầu, chúng hướng dẫn nạn nhân đăng nhập vào các ứng dụng chính thống và đáng tin cậy như VNeID, VssID. Đây chính là điểm tinh vi của thủ đoạn, bởi việc sử dụng các ứng dụng chính thức này khiến nạn nhân càng tin tưởng hơn vào tính xác thực của cuộc gọi.
Tiếp theo, các đối tượng lợi dụng việc chia sẻ màn hình điện thoại, yêu cầu cung cấp mã OTP hoặc trực tiếp truy cập vào tài khoản ngân hàng của nạn nhân để chiếm đoạt tài sản. Trong nhiều trường hợp, chúng còn yêu cầu nạn nhân sử dụng một thiết bị khác để gọi video, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quan sát và chỉ đạo từng thao tác chuyển tiền mà không bị nghi ngờ.
Các khuyến cáo quan trọng từ cơ quan công an
Lực lượng công an đã đưa ra những khuyến cáo hết sức quan trọng để người dân có thể bảo vệ tài sản của mình. Trước hết, người dân cần hiểu rõ rằng tuyệt đối không được cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản, mật khẩu, mã OTP cho bất kỳ ai qua điện thoại, Zalo hoặc bất kỳ nền tảng mạng xã hội nào. Đây là nguyên tắc vàng mà mọi người cần ghi nhớ trong thời đại công nghệ số hiện nay.
Đặc biệt, người dân cần tuyệt đối không quét bất kỳ mã QR nào, không nhấp vào các liên kết đường dẫn, và không tải xuống bất kỳ ứng dụng nào do người lạ gửi đến. Cần nhận thức rõ ràng rằng các cơ quan nhà nước như Bảo hiểm xã hội Việt Nam, cơ quan công an, ngân hàng hay Kho bạc Nhà nước không bao giờ yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản cá nhân với lý do "xác minh hồ sơ" hoặc bất kỳ lý do nào tương tự.
Khi nhận được các cuộc gọi có dấu hiệu nghi vấn, người dân cần chủ động ngắt máy ngay lập tức, tuyệt đối không làm theo bất kỳ hướng dẫn nào từ người gọi. Điều quan trọng là phải báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời và xác minh thông tin một cách chính xác. Việc phản ứng nhanh chóng không chỉ giúp bảo vệ tài sản cá nhân mà còn góp phần ngăn chặn các đối tượng tiếp tục lừa đảo những người khác.
Xu hướng phát triển của loại hình tội phạm này
Công an tỉnh Bắc Ninh đã nhận định rằng trong thời gian tới, các đối tượng lừa đảo có khả năng sẽ mở rộng và đa dạng hóa chiêu thức của chúng. Chúng có thể giả danh cán bộ thuế, nhân viên kho bạc hoặc đại diện các cơ quan chi trả trợ cấp khác để tiếp tục lừa đảo và chiếm đoạt tiền của người dân. Sự phát triển của công nghệ cũng đồng nghĩa với việc các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi và khó phát hiện hơn.
Do đó, việc nâng cao cảnh giác và xác minh kỹ lưỡng thông tin trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch tài chính nào là điều hết sức cần thiết và quan trọng. Người dân, đặc biệt là những người sắp nghỉ hưu hoặc đang hưởng các chế độ trợ cấp, cần được trang bị kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo phổ biến và cách phòng tránh hiệu quả.
Gia đình và cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương. Các con cháu nên thường xuyên nhắc nhở, hướng dẫn người thân lớn tuổi về các thủ đoạn lừa đảo mới và cách nhận biết. Việc chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về các vụ lừa đảo trong cộng đồng cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp mọi người cùng nhau nâng cao ý thức cảnh giác và bảo vệ tài sản của chính mình.
Câu hỏi thường gặp
Làm thế nào để nhận biết cuộc gọi giả danh cán bộ Bảo hiểm xã hội?
Các cuộc gọi lừa đảo thường yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, mật khẩu, mã OTP hoặc yêu cầu chuyển tiền để 'xác minh hồ sơ'. Cán bộ BHXH chính thức không bao giờ yêu cầu thông tin nhạy cảm qua điện thoại hay yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản cá nhân.
Tôi nên làm gì khi nhận được cuộc gọi nghi vấn giả danh cơ quan nhà nước?
Khi nhận được cuộc gọi nghi vấn, bạn nên chủ động ngắt máy ngay lập tức, không làm theo bất kỳ hướng dẫn nào. Sau đó, hãy liên hệ trực tiếp với cơ quan được nhắc đến qua số điện thoại chính thức để xác minh hoặc báo ngay cho công an gần nhất.
Những thông tin nào tuyệt đối không được chia sẻ qua điện thoại?
Tuyệt đối không chia sẻ số tài khoản ngân hàng, mật khẩu, mã PIN, mã OTP, thông tin thẻ căn cước công dân, và các thông tin cá nhân nhạy cảm khác cho bất kỳ ai qua điện thoại, Zalo hoặc mạng xã hội, dù họ tự xưng là ai.
Tại sao các đối tượng lại nhắm vào người sắp nghỉ hưu?
Người sắp nghỉ hưu thường lo lắng về các thủ tục hành chính, mong muốn được hỗ trợ tận tình và có xu hướng tin tưởng vào các cuộc gọi từ cơ quan nhà nước. Họ cũng thường có số tiền tích lũy đáng kể từ các khoản trợ cấp, lương hưu nên trở thành mục tiêu hấp dẫn của tội phạm.
Các cơ quan nhà nước có yêu cầu chuyển tiền để xác minh hồ sơ không?
Không, các cơ quan nhà nước như Bảo hiểm xã hội, công an, ngân hàng, Kho bạc Nhà nước không bao giờ yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản cá nhân với bất kỳ lý do nào, kể cả xác minh hồ sơ hay hoàn tất thủ tục.
Nếu đã bị lừa đảo và chuyển tiền, tôi cần làm gì?
Nếu đã chuyển tiền, hãy lập tức liên hệ ngân hàng để phong tỏa tài khoản và yêu cầu hỗ trợ truy vết giao dịch. Đồng thời, báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ điều tra và có cơ hội thu hồi tài sản cao nhất.