Cảnh báo lừa đảo trực tuyến dịp lễ 2/9: Cách bảo vệ tài khoản

• An ninh mạng
• Ngân hàng số
• Lừa đảo trực tuyến

2/9/2025 đọc mất khoảng 8 phút

Cảnh báo lừa đảo trực tuyến dịp lễ 2/9: Cách bảo vệ tài khoản

Ngân hàng cảnh báo gia tăng lừa đảo trực tuyến dịp lễ 2/9 với các thủ đoạn giả mạo khuyến mãi, shipper. Hướng dẫn nhận biết và phòng tránh hiệu quả.

Tình hình lừa đảo trực tuyến gia tăng trong dịp lễ Quốc khánh

Trong bối cảnh kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 đang đến gần, các tổ chức tín dụng trên toàn quốc đồng loạt phát đi thông báo khẩn về nguy cơ gia tăng các hoạt động lừa đảo trực tuyến. Theo thống kê từ các ngân hàng lớn, số vụ việc lừa đảo thường tăng từ 30-40% trong các dịp lễ lớn, khi người dân có xu hướng chi tiêu nhiều hơn cho các hoạt động mua sắm, du lịch và giải trí.

Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) cùng nhiều ngân hàng khác nhận định rằng các đối tượng xấu đang tận dụng tâm lý phấn khởi của người dân trong dịp lễ để triển khai nhiều phương thức lừa đảo tinh vi. Điều đáng lo ngại là các thủ đoạn này ngày càng được cải tiến, trở nên chuyên nghiệp hơn và khó phát hiện hơn, nhắm vào cả những người có kinh nghiệm sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử.

Phương thức giả mạo chương trình khuyến mãi và tặng quà

Một trong những hình thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay là việc giả mạo các chương trình khuyến mãi từ ngân hàng, sàn thương mại điện tử hoặc các thương hiệu lớn. Kẻ gian thường sử dụng các cụm từ hấp dẫn như "Lễ 80 năm Quốc khánh 2-9", "Tri ân khách hàng" hay "Quà tặng độc quyền" để thu hút sự chú ý của nạn nhân.

Quy trình lừa đảo thường diễn ra theo các bước sau: Đầu tiên, đối tượng sẽ gửi tin nhắn SMS, email hoặc gọi điện trực tiếp cho khách hàng, thông báo về việc trúng thưởng hoặc được chọn tham gia chương trình ưu đãi đặc biệt. Tiếp theo, họ yêu cầu người nhận tham gia vào các nhóm chat trên Zalo, Facebook hoặc Telegram để nhận hướng dẫn chi tiết. Cuối cùng, nạn nhân sẽ được dẫn dắt truy cập vào các đường link giả mạo, nơi yêu cầu nhập thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, mật khẩu đăng nhập hoặc mã OTP.

Nguy hiểm hơn, một số trường hợp kẻ gian còn yêu cầu nạn nhân cài đặt các ứng dụng "hỗ trợ nhận quà" hoặc "xác thực danh tính". Thực chất, đây là các phần mềm độc hại có khả năng chiếm quyền điều khiển điện thoại, đọc tin nhắn, truy cập danh bạ và thực hiện các giao dịch chuyển tiền mà chủ tài khoản không hề hay biết.

Thủ đoạn mạo danh nhân viên giao hàng

Một kịch bản lừa đảo khác đang được các đối tượng xấu sử dụng rộng rãi là giả danh nhân viên giao hàng (shipper) của các đơn vị vận chuyển uy tín. Phương thức này thường nhắm vào những người có thói quen mua sắm trực tuyến thường xuyên.

Kẻ lừa đảo sẽ liên hệ với nạn nhân qua điện thoại hoặc tin nhắn, thông báo về một đơn hàng đang chờ giao nhưng cần thanh toán thêm một khoản phí nhỏ như phí vận chuyển, phí bảo hiểm hoặc thuế. Số tiền yêu cầu thường không lớn, chỉ từ vài chục đến vài trăm nghìn đồng, khiến người nhận dễ dàng chấp nhận thanh toán mà không nghi ngờ.

Sau khi nạn nhân chuyển khoản, kẻ gian sẽ tạo ra tình huống "gửi nhầm tiền vào tài khoản hội viên" hoặc "kích hoạt nhầm dịch vụ cao cấp". Họ sau đó gửi một đường link được mô tả là để "hủy đăng ký" hoặc "hoàn tiền". Tuy nhiên, đường link này thực chất là một giao diện chuyển tiền được ngụy trang khéo léo. Khi người dùng thực hiện theo hướng dẫn, toàn bộ số dư trong tài khoản có thể bị chuyển sang tài khoản của kẻ lừa đảo.

Các biện pháp phòng tránh hiệu quả

Để bảo vệ tài sản và thông tin cá nhân, các chuyên gia an ninh mạng và đại diện ngân hàng khuyến nghị người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc an toàn sau:

• Tuyệt đối không cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu, mã PIN hoặc mã OTP của dịch vụ ngân hàng điện tử cho bất kỳ ai, kể cả người tự xưng là nhân viên ngân hàng. Các ngân hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp những thông tin này qua điện thoại, tin nhắn hay email.
• Không nhấp vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn SMS, email, hoặc các ứng dụng nhắn tin như Zalo, Facebook Messenger, Telegram. Thay vào đó, hãy truy cập trực tiếp vào website chính thức của ngân hàng hoặc ứng dụng di động chính thức để kiểm tra thông tin.
• Chỉ cài đặt ứng dụng từ các kho ứng dụng chính thức như Google Play Store (cho Android) hoặc App Store (cho iOS). Tránh cài đặt các file APK từ nguồn không rõ ràng hoặc theo hướng dẫn của người lạ.
• Luôn kiểm tra kỹ thông tin người gửi, số điện thoại liên hệ và nội dung tin nhắn. Các thông báo chính thức từ ngân hàng thường có định dạng chuẩn, không có lỗi chính tả và luôn đề cập đến tên khách hàng cụ thể.
• Kích hoạt tính năng xác thực hai yếu tố (2FA) cho tất cả các dịch vụ ngân hàng điện tử và ví điện tử. Đồng thời, đăng ký nhận thông báo biến động số dư qua SMS để kịp thời phát hiện các giao dịch bất thường.

Hành động khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo

Trong trường hợp phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ mình đã trở thành nạn nhân của lừa đảo, người dùng cần thực hiện ngay các bước sau để giảm thiểu thiệt hại:

Đầu tiên, khóa ngay dịch vụ ngân hàng trực tuyến thông qua ứng dụng di động hoặc gọi điện đến tổng đài hỗ trợ của ngân hàng. Các ngân hàng đều có đường dây nóng hoạt động 24/7 để hỗ trợ khách hàng trong các tình huống khẩn cấp. Tiếp theo, báo cáo sự việc cho cơ quan công an địa phương để được hướng dẫn làm đơn tố cáo và cung cấp chứng cứ phục vụ điều tra.

Người dùng cũng nên thay đổi ngay mật khẩu của tất cả các tài khoản liên quan, bao gồm email, mạng xã hội và các dịch vụ tài chính khác. Đồng thời, kiểm tra kỹ các giao dịch gần đây để phát hiện kịp thời những khoản chi tiêu bất thường và yêu cầu ngân hàng hỗ trợ truy vết, thu hồi nếu có thể.

Xu hướng lừa đảo trong tương lai và cách ứng phó

Theo đánh giá của các chuyên gia an ninh mạng, hoạt động lừa đảo trực tuyến đang có xu hướng phát triển theo hướng ngày càng tinh vi và chuyên nghiệp hơn. Các đối tượng xấu không ngừng cập nhật công nghệ mới, sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra các kịch bản lừa đảo có độ tin cậy cao, khiến người dùng khó phân biệt được đâu là thật, đâu là giả.

Trong bối cảnh đó, việc nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng chống lừa đảo cho người dân trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các ngân hàng và cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ trong việc tuyên truyền, cảnh báo kịp thời về các hình thức lừa đảo mới. Đồng thời, cần có các chế tài nghiêm khắc hơn đối với hành vi lừa đảo trực tuyến để răn đe và ngăn chặn tội phạm.

Người dùng cũng cần chủ động trang bị kiến thức về an toàn thông tin, thường xuyên cập nhật các cảnh báo từ ngân hàng và cơ quan chức năng. Hãy nhớ rằng, trong thời đại số, việc bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản không chỉ là trách nhiệm của các tổ chức mà còn là ý thức của mỗi cá nhân trong cộng đồng.