- lừa đảo qua điện thoại
- cảnh báo an ninh mạng
- bảo vệ người cao tuổi
5 cách nhận biết lừa đảo qua điện thoại và cách xử lý đúng
Cẩn trọng với cuộc gọi mạo danh công an, ngân hàng! Dưới đây là dấu hiệu lừa đảo và hướng dẫn xử lý giúp bạn tránh mất tiền oan.
Lừa đảo qua điện thoại: Thủ đoạn cũ, hậu quả mới
Những năm gần đây, lừa đảo qua điện thoại đang bùng phát trở lại với hình thức ngày càng tinh vi. Chỉ một cuộc gọi mạo danh công an, ngân hàng hay cơ quan nhà nước, nhiều người dân – đặc biệt là người lớn tuổi – đã bị lừa mất hàng trăm triệu đồng, rơi vào cảnh hoảng loạn, sợ hãi và thậm chí trầm cảm sau khi trở thành nạn nhân.
Hậu quả nghiêm trọng nếu mất cảnh giác
- Mất tiền: Nhiều người đã mất từ vài triệu đến vài trăm triệu đồng sau khi chuyển tiền cho kẻ gian theo hướng dẫn.
- Lộ thông tin cá nhân: Số căn cước, tài khoản ngân hàng, địa chỉ... bị đánh cắp có thể bị dùng để vay tiền, mở tài khoản ngân hàng ảo hoặc bán cho bên thứ ba.
- Ảnh hưởng tâm lý: Người bị hại thường xuyên mất ngủ, sợ hãi, đặc biệt là người cao tuổi và phụ nữ – nhóm dễ bị thao túng tâm lý nhất.
- Tiếp tay cho tội phạm: Khi chuyển tiền theo hướng dẫn của kẻ gian, vô tình bạn đang hỗ trợ chúng rửa tiền, tẩu tán tài sản.
Dấu hiệu nhận biết cuộc gọi lừa đảo
- Tự xưng là công an, tòa án, ngân hàng: Yêu cầu bạn xác minh danh tính, kiểm tra tài khoản, nộp tiền để chứng minh vô tội.
- Giọng điệu đe dọa, hối thúc: Thường xuyên nhấn mạnh “nếu không làm ngay sẽ bị xử lý hình sự”, gây hoang mang để bạn mất bình tĩnh.
- Gửi link lạ hoặc yêu cầu tải app: Những đường link giả mạo ngân hàng, dịch vụ công... chứa mã độc đánh cắp dữ liệu.
- Yêu cầu cung cấp mã OTP, tài khoản ngân hàng: Đây là dấu hiệu lừa đảo rõ ràng nhất – tuyệt đối không cung cấp.
Lời khuyên giúp bạn và người thân không trở thành nạn nhân
- Cơ quan Công an không bao giờ làm việc qua điện thoại: Không gọi điện yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân.
- Luôn xác minh thông tin qua kênh chính thức: Gọi trực tiếp lên trụ sở Công an, ngân hàng hoặc cơ quan có liên quan để kiểm tra.
- Không nhấn vào link lạ: Các tổ chức uy tín sẽ không gửi link qua tin nhắn để yêu cầu đăng nhập hoặc tải app.
- Tuyên truyền cho người thân: Đặc biệt là người già, người sống một mình, trẻ em – những người dễ bị lừa nhất.
- Cài ứng dụng bảo vệ trên điện thoại: Có thể sử dụng phần mềm chống virus, chặn cuộc gọi rác, kiểm tra link độc.
Phản ứng đúng khi nhận cuộc gọi nghi ngờ
- Bình tĩnh lắng nghe: Đừng làm theo bất kỳ hướng dẫn nào trong trạng thái hoảng loạn.
- Không cung cấp mã OTP, mật khẩu, ảnh giấy tờ: Dù người gọi nói gì đi nữa, đây là thông tin tuyệt mật.
- Ghi âm và lưu lại số điện thoại: Có thể dùng làm bằng chứng khi trình báo.
- Báo ngay cho công an phường hoặc gọi 113: Đừng ngần ngại – xử lý sớm có thể ngăn chặn kẻ gian kịp thời.
- Thông báo với người thân: Để tránh thêm nạn nhân trong gia đình hoặc bạn bè.
Trong thời đại số, cảnh giác là kỹ năng sống còn
Trong môi trường số hóa hiện nay, không chỉ tiền mà cả thông tin cá nhân, lòng tin của mỗi người cũng dễ bị đánh cắp nếu không cẩn thận. Tội phạm công nghệ cao luôn tìm cách mới để tiếp cận nạn nhân, lợi dụng lòng tin và nỗi sợ hãi để ra tay.
Đừng để sự cả tin hoặc một phút thiếu tỉnh táo khiến bạn phải trả giá đắt. Trang bị kiến thức, thường xuyên nhắc nhở người thân – nhất là cha mẹ, ông bà, con trẻ – là cách tốt nhất để bảo vệ cả gia đình trước các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi.
Nếu đã lỡ cung cấp thông tin hoặc nghi ngờ bị lừa, bạn hãy đến cơ quan công an gần nhất để được hướng dẫn xử lý kịp thời.
Câu hỏi thường gặp
Công an có bao giờ gọi điện yêu cầu chuyển tiền không?
Không. Công an chỉ gửi giấy mời hoặc làm việc trực tiếp, không bao giờ yêu cầu chuyển tiền hay cung cấp mã OTP qua điện thoại.
Nếu đã chuyển tiền cho kẻ lừa đảo thì phải làm gì?
Ngay lập tức đến công an phường nơi gần nhất để trình báo. Cung cấp mọi thông tin, số tài khoản, ghi âm nếu có để hỗ trợ điều tra.
Những ai thường dễ bị lừa qua điện thoại?
Người lớn tuổi, người không rành công nghệ và trẻ em là nhóm dễ bị ảnh hưởng bởi các chiêu trò lừa đảo nhất.
Làm sao để biết một cuộc gọi là giả mạo?
Nếu giọng điệu đe dọa, yêu cầu chuyển tiền gấp, cung cấp thông tin cá nhân hoặc OTP thì đó chắc chắn là lừa đảo.
Có nên cài ứng dụng theo hướng dẫn của người lạ qua điện thoại không?
Tuyệt đối không. Rất có thể đó là phần mềm gián điệp hoặc chứa mã độc đánh cắp thông tin trên điện thoại.
Làm thế nào để giúp người thân tránh bị lừa đảo?
Thường xuyên nhắc nhở, hướng dẫn cách nhận biết lừa đảo, và khuyến khích họ xác minh kỹ thông tin trước khi làm theo bất kỳ yêu cầu nào qua điện thoại.