Trang Trắng

Ngân hàng triển khai tính năng cảnh báo tài khoản lừa đảo

  • ngân hàng số
  • chống lừa đảo
  • bảo mật tài chính
đọc mất khoảng 8 phút

Ngân hàng triển khai tính năng cảnh báo tài khoản lừa đảo

Năm ngân hàng lớn gồm MB, Agribank, Vietcombank, VietinBank và BIDV đã triển khai hệ thống cảnh báo tự động tài khoản nghi ngờ lừa đảo, giúp bảo vệ khách hàng khi chuyển khoản.

Bối cảnh triển khai tính năng cảnh báo tài khoản lừa đảo

Trước thực trạng các hình thức lừa đảo qua tài khoản ngân hàng ngày càng gia tăng với nhiều thủ đoạn tinh vi, việc chủ động kiểm tra và xác thực thông tin khi thực hiện giao dịch đã trở thành yêu cầu cấp thiết. Nhằm đảm bảo an toàn tài chính cho người sử dụng, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại tăng cường giám sát và quản lý các tài khoản có dấu hiệu bất thường trong hệ thống tài chính.

Đáp ứng chỉ đạo này, một số ngân hàng lớn tại Việt Nam đã chính thức triển khai tính năng cảnh báo các tài khoản có dấu hiệu nghi ngờ gian lận và lừa đảo. Giải pháp này không chỉ góp phần phòng ngừa rủi ro và bảo vệ quyền lợi của khách hàng, mà còn hướng tới mục tiêu làm sạch dữ liệu và nâng cao tính an toàn, minh bạch trong hoạt động thanh toán của toàn hệ thống ngân hàng.

Cơ chế hoạt động của hệ thống cảnh báo

Hệ thống cảnh báo tài khoản lừa đảo hoạt động theo một quy trình tự động và thông minh. Khi khách hàng nhập số tài khoản người nhận trên ứng dụng ngân hàng, trước khi thực hiện giao dịch chuyển khoản, hệ thống sẽ tự động đối chiếu thông tin với hai nguồn dữ liệu chính. Nguồn thứ nhất là cơ sở dữ liệu do các cơ quan chức năng cung cấp, bao gồm Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước. Nguồn thứ hai là cơ sở dữ liệu nội bộ của chính ngân hàng.

Trong trường hợp hệ thống phát hiện tài khoản người nhận nằm trong danh sách nghi ngờ gian lận hoặc lừa đảo, một thông báo cảnh báo sẽ lập tức xuất hiện. Thông báo này cho biết tài khoản nhận có thể thuộc danh sách nghi ngờ rủi ro và khuyến cáo khách hàng cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiếp tục thực hiện giao dịch. Dịch vụ này được cung cấp hoàn toàn miễn phí với thao tác đơn giản và nhanh chóng, giúp khách hàng dễ dàng kiểm tra và chủ động đưa ra quyết định an toàn trong từng giao dịch.

Các ngân hàng đã triển khai và kết quả ban đầu

Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) đã tiên phong trong việc triển khai tính năng nhận diện tài khoản lừa đảo kể từ cuối tháng 6 năm 2024. Theo ông Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị MB, chỉ riêng trong tháng 7 năm 2024, ngân hàng đã cảnh báo cho 2.700 khách hàng về các giao dịch có dấu hiệu rủi ro. Đáng chú ý, sau khi nhận được cảnh báo, có 1.500 khách hàng đã chủ động dừng giao dịch, cho thấy hiệu quả thiết thực của hệ thống.

BIDV là ngân hàng tiếp theo triển khai hệ thống cảnh báo giao dịch nghi ngờ từ ngày 1 tháng 4 năm 2025. Kết quả trong một tháng thử nghiệm đã cho thấy sự hiệu quả vượt trội khi có tới 40.000 giao dịch bị dừng lại với tổng giá trị lên tới 160 tỷ đồng. Con số này phản ánh quy mô lớn của các hoạt động lừa đảo và tầm quan trọng của việc triển khai hệ thống cảnh báo.

Vietcombank và VietinBank cũng đã tham gia vào nỗ lực chung này bằng việc triển khai thử nghiệm tính năng từ ngày 1 tháng 7 năm 2025. Agribank là ngân hàng mới nhất công bố triển khai tính năng phát hiện và cảnh báo tài khoản nghi ngờ lừa đảo kể từ ngày 21 tháng 7. Như vậy, tính đến thời điểm hiện tại, đã có 5 ngân hàng lớn triển khai hệ thống cảnh báo tự động, tạo nên một mạng lưới bảo vệ rộng khắp cho khách hàng.

Các tiêu chí nhận diện tài khoản rủi ro

Theo thông tin từ Vietcombank, hệ thống cảnh báo sử dụng nhiều tiêu chí để nhận diện tài khoản có dấu hiệu rủi ro. Tiêu chí đầu tiên là kiểm tra thông tin người nhận có trùng khớp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hay không. Sự không trùng khớp này có thể là dấu hiệu của việc sử dụng thông tin giả mạo hoặc danh tính không xác thực.

Tiêu chí thứ hai là đối chiếu tài khoản người nhận với danh sách cảnh báo của cơ quan thẩm quyền. Đây là những tài khoản đã được xác định có liên quan đến các hoạt động lừa đảo hoặc vi phạm pháp luật. Tiêu chí thứ ba tập trung vào việc phát hiện các tài khoản thuộc danh sách nghi ngờ rủi ro dựa trên hành vi giao dịch bất thường, chẳng hạn như nhận tiền từ nhiều tài khoản khác nhau trong thời gian ngắn hoặc có các giao dịch với giá trị lớn bất thường.

Giải pháp bổ sung từ các ngân hàng khác

Bên cạnh nhóm 5 ngân hàng lớn, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) cũng đã triển khai giải pháp bảo mật độc đáo từ ngày 1 tháng 7 năm 2025. Giải pháp này tích hợp trực tiếp trên ứng dụng TPBank và tập trung vào việc phát hiện các phần mềm có quyền trợ năng nguy hiểm trên điện thoại của khách hàng.

Khi hệ thống phát hiện điện thoại của khách hàng chứa phần mềm được cấp quyền trợ năng có thể bị kẻ gian lợi dụng, khách hàng sẽ nhận được thông báo yêu cầu tắt quyền này trong cài đặt chung. Khách hàng có thể lựa chọn xóa ứng dụng nghi ngờ hoặc tắt quyền trợ năng để đảm bảo an toàn. Trong trường hợp môi trường hoạt động của thiết bị không đảm bảo an toàn, ứng dụng sẽ cảnh báo và yêu cầu khách hàng kiểm tra hoặc đăng nhập lại trên thiết bị an toàn.

Tầm quan trọng của sự cảnh giác từ phía khách hàng

Mặc dù các giải pháp công nghệ từ ngân hàng và cơ quan chức năng đã cho thấy nỗ lực đáng kể trong việc tăng cường bảo vệ khách hàng, việc nâng cao nhận thức và cảnh giác từ phía người dùng vẫn đóng vai trò then chốt. Trong bối cảnh các hình thức lừa đảo diễn ra ngày càng tinh vi và phức tạp, khách hàng cần luôn duy trì thái độ thận trọng khi thực hiện các giao dịch tài chính.

Việc triển khai đồng bộ hệ thống cảnh báo tài khoản lừa đảo tại các ngân hàng lớn đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ an toàn tài chính cho người dân. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần trong hệ sinh thái bảo mật toàn diện. Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại, quy trình quản lý chặt chẽ và ý thức phòng ngừa của người dùng sẽ tạo nên lá chắn vững chắc chống lại các hành vi lừa đảo trong kỷ nguyên số.

Câu hỏi thường gặp

Hệ thống cảnh báo tài khoản lừa đảo hoạt động như thế nào?

Khi khách hàng nhập số tài khoản người nhận để chuyển khoản, hệ thống tự động đối chiếu với cơ sở dữ liệu của cơ quan chức năng (Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước) và dữ liệu nội bộ ngân hàng. Nếu phát hiện tài khoản trong danh sách nghi ngờ lừa đảo, hệ thống sẽ hiển thị cảnh báo để khách hàng cân nhắc trước khi giao dịch. Dịch vụ này hoàn toàn miễn phí.

Những ngân hàng nào đã triển khai tính năng cảnh báo này?

Hiện có 5 ngân hàng lớn đã triển khai: MB (từ cuối tháng 6/2024), BIDV (từ 1/4/2025), Vietcombank và VietinBank (từ 1/7/2025), và Agribank (từ 21/7/2025). Ngoài ra, TPBank cũng triển khai giải pháp bảo mật riêng từ 1/7/2025 tập trung vào phát hiện phần mềm độc hại trên điện thoại khách hàng.

Hiệu quả thực tế của hệ thống cảnh báo ra sao?

Kết quả ban đầu rất khả quan. MB đã cảnh báo cho 2.700 khách hàng trong tháng 7/2024, với 1.500 người chủ động dừng giao dịch. BIDV trong một tháng thử nghiệm đã ngăn chặn 40.000 giao dịch với tổng giá trị 160 tỷ đồng. Những con số này cho thấy hệ thống đã giúp bảo vệ tài sản đáng kể cho khách hàng.

Hệ thống nhận diện tài khoản rủi ro dựa trên tiêu chí nào?

Theo Vietcombank, có 3 tiêu chí chính: (1) Thông tin người nhận không trùng khớp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; (2) Tài khoản nằm trong danh sách cảnh báo của cơ quan thẩm quyền; (3) Tài khoản có dấu hiệu giao dịch bất thường như nhận tiền từ nhiều nguồn hoặc giao dịch giá trị lớn bất thường.

Khách hàng có bắt buộc phải dừng giao dịch khi nhận cảnh báo không?

Không bắt buộc. Hệ thống chỉ cung cấp thông tin cảnh báo về mức độ an toàn của tài khoản người nhận. Khách hàng vẫn có quyền chủ động quyết định có tiếp tục thực hiện giao dịch hay không sau khi đã được cảnh báo về rủi ro tiềm ẩn.

Ngoài hệ thống cảnh báo, khách hàng cần lưu ý gì để tránh lừa đảo?

Các ngân hàng khuyến cáo khách hàng luôn nâng cao cảnh giác vì thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi. Cần xác minh kỹ thông tin người nhận trước khi chuyển tiền, không làm theo hướng dẫn của người lạ, bảo mật thông tin tài khoản, và báo ngay cho ngân hàng khi phát hiện giao dịch bất thường.