Trang Trắng

Cảnh giác lừa đảo giả danh công an yêu cầu cập nhật định danh

  • lừa đảo công nghệ cao
  • giả danh công an
  • định danh điện tử
đọc mất khoảng 5 phút

Cảnh giác lừa đảo giả danh công an yêu cầu cập nhật định danh

Nhiều đối tượng lừa đảo giả danh công an, yêu cầu cài app để cập nhật định danh điện tử mức 2 nhằm chiếm đoạt dữ liệu cá nhân và tiền.

Lừa đảo tinh vi núp bóng định danh điện tử mức độ 2

Thời gian gần đây, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) - Bộ Công an đã liên tục tiếp nhận thông tin về những vụ lừa đảo qua điện thoại với thủ đoạn mạo danh lực lượng chức năng để yêu cầu người dân cập nhật định danh điện tử mức độ 2.

Đây là chiêu trò mới, đang lan rộng và gây thiệt hại nặng nề, đặc biệt với những người ít cập nhật thông tin an ninh mạng hoặc nhẹ dạ cả tin. Nhiều nạn nhân chỉ biết mình bị lừa khi bị các công ty tài chính gọi đòi nợ hoặc phát hiện đang đứng tên nhiều khoản vay “trên trời rơi xuống”.

Kịch bản lừa đảo quen thuộc, ngày càng tinh vi

Theo A05, các đối tượng thường sử dụng điện thoại để liên hệ với nạn nhân, giả danh là công an khu vực, cán bộ công an hay cơ quan chức năng. Chúng thông báo rằng người thân của nạn nhân chưa hoàn tất cập nhật định danh điện tử mức độ 2 và yêu cầu hỗ trợ cập nhật gấp để tránh bị xử lý hành chính.

Bằng giọng điệu nghiêm trọng, đe dọa, kèm theo những cụm từ như “đang bị điều tra”, “có dấu hiệu vi phạm pháp luật”, “cần phối hợp xử lý”,… các đối tượng khiến nạn nhân hoảng loạn và làm theo hướng dẫn mà không kịp suy xét.

Ứng dụng giả mạo chứa mã độc

Sau khi chiếm được lòng tin, chúng hướng dẫn nạn nhân tải trình duyệt "UC Brower" từ CH Play. Tiếp theo, các ứng dụng giả danh như “Dịch vụ công”, “DICHVUCONG-QUOCGIACC”, “VED”… được yêu cầu cài đặt thêm. Đây đều là các phần mềm giả mạo có chứa mã độc, được thiết kế để đánh cắp thông tin cá nhân, ảnh chân dung, mã OTP, dữ liệu sinh trắc học, căn cước công dân,…

Thông tin sau khi bị đánh cắp sẽ được sử dụng để lập hồ sơ vay tiền online tại các công ty tài chính với khoản vay từ 50 – 100 triệu đồng. Số tiền giải ngân sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng được mở trái phép đứng tên nạn nhân, rồi tiếp tục bị “rửa” qua nhiều tài khoản khác nhằm che giấu hành vi phạm tội.

Hậu quả nặng nề cho nạn nhân

Nhiều người chỉ phát hiện mình là nạn nhân khi:

  • Nhận được thông báo nợ xấu
  • Bị công ty tài chính đòi nợ
  • Bị khóa tài khoản ngân hàng
  • Bị sử dụng danh tính vào mục đích phạm pháp

Không chỉ mất tiền, các nạn nhân còn có nguy cơ bị ảnh hưởng đến uy tín cá nhân, pháp lý, công việc và cuộc sống hàng ngày.

Khuyến cáo từ Bộ Công an

Trước tình trạng lừa đảo ngày càng tinh vi, A05 khuyến cáo người dân tuyệt đối không cài đặt các ứng dụng lạ theo chỉ dẫn từ người tự xưng là cơ quan chức năng, đặc biệt khi những ứng dụng đó không đến từ nguồn chính thống.

Bộ Công an nhấn mạnh:

  • VNeID là ứng dụng chính thức và duy nhất được phát triển để phục vụ định danh điện tử tại Việt Nam.
  • Không có cơ quan nào gọi điện yêu cầu chuyển tiền, cài app hay chia sẻ mã OTP qua điện thoại.
  • Mọi thông tin liên quan đến định danh điện tử đều được cập nhật qua các kênh chính thức như công an xã, phường, hoặc cổng dịch vụ công quốc gia.

Làm gì khi nghi ngờ bị lừa đảo?

  • Ngưng ngay mọi liên hệ với đối tượng nghi vấn
  • Không cài bất kỳ ứng dụng nào lạ
  • Không cung cấp hình ảnh, CCCD, thông tin cá nhân cho người lạ
  • Trình báo ngay cho cơ quan công an gần nhất
  • Gỡ bỏ ứng dụng nghi ngờ, đổi mật khẩu tài khoản ngân hàng, email,… nếu đã cài đặt

Tăng cường cảnh giác, bảo vệ thông tin cá nhân

Trong bối cảnh định danh điện tử ngày càng được triển khai rộng rãi, các đối tượng lừa đảo cũng gia tăng hoạt động lợi dụng công nghệ để gây án. Người dân cần chủ động cập nhật kiến thức về an toàn thông tin, tự bảo vệ mình và hỗ trợ người thân – đặc biệt là người già, người ít tiếp xúc công nghệ – nhận biết và phòng tránh kịp thời.

Việc nâng cao cảnh giác là bước đầu tiên để ngăn chặn tội phạm công nghệ cao và góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn, văn minh.

Câu hỏi thường gặp

VNeID có phải là ứng dụng chính thức duy nhất không?

Đúng, VNeID là ứng dụng duy nhất do Bộ Công an phát triển để định danh và xác thực điện tử tại Việt Nam.

Nếu nhận được cuộc gọi yêu cầu cập nhật định danh, tôi nên làm gì?

Bạn không nên làm theo bất kỳ hướng dẫn nào, không cài app lạ và hãy đến cơ quan công an gần nhất để xác minh.

Làm sao để phát hiện ứng dụng giả mạo định danh điện tử?

Ứng dụng giả thường yêu cầu quyền truy cập nhạy cảm, không có trên App Store hoặc Google Play, hoặc đến từ nguồn không rõ ràng.

Mã OTP có thể bị đánh cắp qua app giả không?

Có. Các app chứa mã độc có thể lấy mã OTP để chiếm quyền kiểm soát tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử của bạn.

Tôi đã cung cấp ảnh CCCD qua app lạ, cần làm gì?

Bạn nên liên hệ ngân hàng để khóa tài khoản, đổi mật khẩu email và trình báo với cơ quan công an càng sớm càng tốt.

Tại sao người dân vẫn dễ bị lừa qua điện thoại?

Do tâm lý hoảng sợ, thiếu hiểu biết về quy trình làm việc của cơ quan nhà nước và thiếu kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo.