- lừa đảo VNeID giả mạo
- phòng chống tội phạm công nghệ cao
- bảo mật định danh điện tử
Bộ Công An Cảnh Báo Lừa Đảo Giả Mạo VNeID Lợi Dụng Sắp Xếp Hành Chính
Bộ Công an phát hiện thủ đoạn lừa đảo mới lợi dụng việc sắp xếp lại đơn vị hành chính từ 1/7/2025, giả mạo VNeID để chiếm đoạt tài sản người dân.
Phát Hiện Thủ Đoạn Lừa Đảo Lợi Dụng Sắp Xếp Hành Chính
Bộ Công an vừa công bố thông tin về một thủ đoạt lừa đảo đặc biệt tinh vi đã được các đối tượng tội phạm phát triển nhằm khai thác cơ hội từ việc sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2025. Thủ đoạn này thể hiện sự thích ứng nhanh chóng và tính toán kỹ lưỡng của tội phạm công nghệ cao trong việc lợi dụng các sự kiện thời sự để thực hiện hoạt động bất hợp pháp.
Các đối tượng đã sử dụng thông tin về việc thay đổi cơ cấu hành chính để tạo ra những lý do chính đáng cho việc liên hệ với người dân, đồng thời mạo danh cán bộ xã, phường và cảnh sát khu vực để tạo độ tin cậy cao. Việc kết hợp giữa thông tin thời sự chính thức và danh tính giả mạo đã tạo ra một thủ đoạn có tính thuyết phục mạnh mẽ, khiến nhiều người dân dễ dàng rơi vào bẫy lừa đảo.
Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thuộc Bộ Công an đã thực hiện công tác nắm bắt tình hình một cách chủ động và phát hiện kịp thời những biểu hiện bất thường này. Việc công bố thông tin cảnh báo cho thấy sự nghiêm túc và trách nhiệm của cơ quan chức năng trong việc bảo vệ quyền lợi người dân trước các hoạt động tội phạm ngày càng tinh vi.
Phương Thức Hoạt Động Chi Tiết Của Các Đối Tượng
Quy trình lừa đảo được các đối tượng thực hiện theo một mô hình có hệ thống và chuyên nghiệp. Giai đoạn đầu tiên bắt đầu bằng việc các đối tượng thực hiện cuộc gọi điện thoại sử dụng thuê bao di động thông thường hoặc công nghệ tổng đài ảo để che giấu danh tính thực sự. Việc sử dụng tổng đài ảo đặc biệt nguy hiểm vì có thể hiển thị số điện thoại giả mạo trên máy người nhận, tạo ấn tượng như cuộc gọi đến từ cơ quan chính thức.
Trong quá trình gọi điện, các đối tượng giả mạo danh nghĩa cán bộ Ủy ban xã, phường hoặc cảnh sát khu vực và thông báo về việc thay đổi bộ máy hành chính. Họ giải thích rằng do có sự điều chỉnh trong cơ cấu tổ chức hành chính, người dân cần phải cập nhật thông tin cá nhân để đảm bảo việc quản lý và cung cấp dịch vụ công được liên tục và hiệu quả.
Để tăng tính thuyết phục và tạo lòng tin, các đối tượng thường sử dụng các thông tin cá nhân của người dân mà họ đã thu thập từ trước thông qua nhiều nguồn khác nhau. Việc nắm được thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, hoặc thậm chí một số thông tin về hoàn cảnh gia đình đã tạo ra cảm giác như họ thực sự là cán bộ chính thức đang quản lý hồ sơ của người dân.
Chiến Thuật Dụ Dỗ Cài Đặt Ứng Dụng Độc Hại
Sau khi đã tạo được lòng tin ban đầu từ người dân, các đối tượng chuyển sang giai đoạn quan trọng nhất của kế hoạch lừa đảo. Họ yêu cầu người dân truy cập vào một đường dẫn cụ thể do chúng cung cấp hoặc cài đặt một ứng dụng được giới thiệu là phiên bản cập nhật của VNeID hoặc dịch vụ công trực tuyến. Những ứng dụng này được thiết kế có giao diện tương tự như ứng dụng chính thức để tạo sự nhầm lẫn.
Điều đặc biệt nguy hiểm là các ứng dụng giả mạo này chứa mã độc được lập trình để thực hiện nhiều chức năng có hại. Khi người dân thực hiện việc truy cập đường dẫn hoặc cài đặt ứng dụng theo yêu cầu, mã độc sẽ được kích hoạt và bắt đầu quá trình chiếm quyền điều khiển thiết bị di động của họ. Quá trình này diễn ra một cách âm thầm và thường không được người dùng phát hiện ngay lập tức.
Một khi đã có quyền kiểm soát thiết bị, các đối tượng có khả năng truy cập vào hầu hết các ứng dụng và dữ liệu được lưu trữ trên điện thoại. Họ có thể đọc tin nhắn, truy cập danh bạ, xem lịch sử cuộc gọi, và quan trọng nhất là có thể can thiệp vào các ứng dụng ngân hàng và ví điện tử mà người dùng đã cài đặt trên thiết bị.
Quá Trình Chiếm Đoạt Thông Tin Tài Chính
Với quyền kiểm soát thiết bị đã được thiết lập, các đối tượng tiếp tục thực hiện giai đoạn cuối cùng của kế hoạch lừa đảo thông qua việc dẫn dụ người dân thực hiện các thao tác nhằm lấy mã OTP tài khoản ngân hàng hoặc thu thập dữ liệu sinh trắc học. Họ có thể hướng dẫn nạn nhân thực hiện các bước được cho là cần thiết để hoàn tất việc cập nhật thông tin cá nhân.
Trong quá trình này, các đối tượng có thể yêu cầu nạn nhân nhập thông tin đăng nhập ngân hàng, thực hiện xác thực bằng vân tay hoặc khuôn mặt, hoặc chia sẻ các mã OTP được gửi đến điện thoại. Tất cả những thông tin này sẽ được mã độc thu thập và chuyển về cho các đối tượng điều khiển, tạo điều kiện cho họ thực hiện các giao dịch tài chính trái phép.
Dữ liệu sinh trắc học như vân tay và khuôn mặt đặc biệt có giá trị cao vì chúng được nhiều ứng dụng ngân hàng sử dụng làm phương thức xác thực bảo mật. Khi các đối tượng có được những thông tin này, họ có thể vượt qua hầu hết các lớp bảo mật của ứng dụng ngân hàng và thực hiện các giao dịch chuyển tiền mà không cần đến sự can thiệp trực tiếp từ chủ tài khoản.
Hướng Dẫn Phòng Chống Và Bảo Vệ
Bộ Công an đã đưa ra những khuyến cáo cụ thể và thiết thực nhằm giúp người dân bảo vệ bản thân trước thủ đoạn lừa đảo này. Nguyên tắc quan trọng nhất là duy trì thái độ cảnh giác cao độ đối với mọi cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt là những cuộc gọi tự xưng đến từ cán bộ xã, phường hoặc cảnh sát khu vực. Người dân được khuyến cáo tuyệt đối không thực hiện bất kỳ yêu cầu nào được đưa ra qua điện thoại mà không xác minh kỹ lưỡng.
Khi có nhu cầu thực sự về việc cập nhật thông tin cá nhân hoặc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, người dân cần đến trực tiếp Công an xã, phường nơi mình sinh sống để làm việc. Việc gặp mặt trực tiếp không chỉ đảm bảo tính chính thức của thủ tục mà còn tránh được mọi rủi ro liên quan đến lừa đảo trực tuyến.
Bộ Công an cũng khuyến khích người dân tích cực tuyên truyền và vận động gia đình, bạn bè, người thân cảnh giác trước phương thức và thủ đoạn này. Việc chia sẻ thông tin cảnh báo trong cộng đồng sẽ tạo thành một mạng lưới bảo vệ tập thể, giúp giảm thiểu số lượng nạn nhân và ngăn chặn sự lan rộng của hoạt động lừa đảo.
Biện Pháp Xử Lý Khi Đã Bị Tấn Công
Trong trường hợp người dân đã lỡ truy cập vào đường dẫn độc hại hoặc cài đặt ứng dụng chứa mã độc, Bộ Công an đã đưa ra hướng dẫn xử lý khẩn cấp để giảm thiểu thiệt hại. Bước đầu tiên và quan trọng nhất là ngay lập tức liên hệ với ngân hàng để yêu cầu khóa tài khoản và tạm dừng mọi giao dịch. Việc này sẽ ngăn chặn các đối tượng thực hiện các giao dịch trái phép ngay cả khi họ đã có quyền truy cập vào thông tin tài khoản.
Đồng thời, người dân cần tắt nguồn điện thoại ngay lập tức để ngắt kết nối giữa mã độc và máy chủ điều khiển của các đối tượng. Việc tắt nguồn sẽ ngăn chặn khả năng các đối tượng tiếp tục thu thập thông tin hoặc thực hiện các lệnh điều khiển từ xa. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc tắt nguồn chỉ là biện pháp tạm thời và không đảm bảo loại bỏ hoàn toàn mã độc khỏi thiết bị.
Sau khi thực hiện các biện pháp khẩn cấp, người dân nên trình báo ngay đến cơ quan Công an gần nhất để được hỗ trợ kỹ thuật và pháp lý kịp thời. Cơ quan chức năng có thể cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách làm sạch thiết bị, khôi phục bảo mật tài khoản, và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tránh tái diễn tình trạng tương tự trong tương lai.
Thông Tin Về Ứng Dụng VNeID Chính Thức
Để giúp người dân phân biệt rõ ràng giữa ứng dụng chính thức và các phiên bản giả mạo, Bộ Công an đã cung cấp thông tin chi tiết về ứng dụng VNeID chính thức. Ứng dụng này được phát triển bởi Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về Dân cư, một cơ quan nhà nước có thẩm quyền và chuyên môn trong lĩnh vực quản lý dữ liệu công dân.
Người dân chỉ nên tìm kiếm và tải ứng dụng VNeID từ các cửa hàng ứng dụng chính thức như CH Play đối với hệ điều hành Android hoặc App Store đối với hệ điều hành iOS. Các cửa hàng ứng dụng chính thức này có quy trình kiểm duyệt nghiêm ngặt và các biện pháp bảo mật để đảm bảo tính an toàn của các ứng dụng được phân phối.
Một dấu hiệu nhận biết quan trọng là các ứng dụng chính thức của cơ quan nhà nước thường được dán nhãn đặc biệt là ứng dụng Chính phủ hoặc có ghi chú rõ ràng về việc được phát triển bởi cơ quan nhà nước. Người dân cần kiểm tra kỹ lưỡng các thông tin này trước khi tải về và cài đặt bất kỳ ứng dụng nào liên quan đến dịch vụ công hoặc định danh điện tử.
Bộ Công an cũng khuyến nghị người dân thường xuyên truy cập các tài khoản mạng xã hội chính thức của Bộ và Cục An ninh mạng để cập nhật thông tin mới nhất về tình hình an ninh mạng và các phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm sử dụng công nghệ cao. Việc theo dõi thông tin chính thức sẽ giúp người dân luôn được cập nhật những cảnh báo kịp thời và có biện pháp phòng chống phù hợp.
Câu hỏi thường gặp
Thủ đoạn lừa đảo mới này hoạt động như thế nào?
Các đối tượng gọi điện giả mạo cán bộ xã/phường hoặc cảnh sát khu vực, thông báo về việc thay đổi bộ máy hành chính và yêu cầu cập nhật thông tin. Sau đó dụ dỗ người dân cài ứng dụng VNeID giả chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị và lấy thông tin ngân hàng.
Làm thế nào để nhận biết cuộc gọi lừa đảo giả mạo cán bộ chính quyền?
Cảnh giác với mọi cuộc gọi yêu cầu cài đặt ứng dụng hoặc cập nhật thông tin qua điện thoại, ngay cả khi họ biết thông tin cá nhân của bạn. Cán bộ chính thức không yêu cầu cài ứng dụng qua điện thoại. Khi cần cập nhật thông tin, hãy đến trực tiếp cơ quan chức năng.
Nếu đã lỡ cài ứng dụng độc hại, tôi cần làm gì ngay lập tức?
Liên hệ ngay với ngân hàng để khóa tất cả tài khoản, tắt nguồn điện thoại để ngắt kết nối với mã độc, và trình báo cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ kỹ thuật và pháp lý kịp thời.
Làm thế nào để tải ứng dụng VNeID chính thức và an toàn?
Chỉ tải VNeID từ CH Play (Android) hoặc App Store (iOS). Ứng dụng chính thức do Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về Dân cư phát triển, có nhãn 'ứng dụng Chính phủ' hoặc ghi chú phát triển bởi cơ quan nhà nước.
Tại sao các đối tượng lại lợi dụng việc sắp xếp lại đơn vị hành chính?
Việc sắp xếp lại đơn vị hành chính từ 1/7/2025 tạo ra lý do hợp lý để liên hệ với người dân về việc cập nhật thông tin. Các đối tượng khai thác sự kiện này để tạo độ tin cậy cao và thuyết phục người dân làm theo yêu cầu của họ.
Để cập nhật thông tin khi có thay đổi hành chính, tôi cần làm gì?
Đến trực tiếp Công an xã/phường nơi sinh sống để làm việc. Tuyệt đối không thực hiện bất kỳ yêu cầu nào qua điện thoại. Theo dõi thông tin chính thức từ các kênh của Bộ Công an để cập nhật những cảnh báo mới nhất.